Groene Theologie van Trees van Montfoort is een onmisbaar boek voor ieder die duurzaamheid en geloof, theologie en ecologie met elkaar wil verbinden.
Eeuwenlang heeft de mens ongebreideld gebruikgemaakt van de natuur. Het westerse christendom rechtvaardigde dit met de opvatting dat de mens centraal staat in de schepping en heerser is over de natuur. Het mensgerichte wereldbeeld is zo vanzelfsprekend dat we er zelden bij stilstaan.
WINNAAR PRIJS VAN HET BESTE NEDERLANDSE THEOLOGIE BOEK 2019
'Groene theologie' verwoordt een andere kijk op natuur. Vanuit de Bijbel en de christelijke traditie benadrukt de auteur dat niet de mens centraal staat, maar Gods liefde voor heel de schepping.
INKIJKEXEMPLAAR Groene Theologie
Het boek Groene theologie biedt een overzicht en analyse van hedendaagse ecotheologie. Er is ook aandacht voor ecofeministische theologie, de discussie in het Nederlands taalgebied, en de weerstanden in sommige kerkelijke kringen tegen een positieve waardering van natuur.
Trees van Montfoort is theoloog, onderzoeker, predikant en lid van de werkgroep Theologie, Kerk en Duurzaamheid. Ze was hoofd van een afdeling voorlichting van de PKN, hoofdredacteur van Kerk & Israël Onderweg, en werkte als radioprogrammamaker bij KRO en HUMAN. Ze publiceerde eerder Maria, een beeld van een vrouw en Een ijsje op zondag. Cultuurverschillen tussen katholieken en protestanten.
'Helder, diepgaand en met kennis van zaken. Van Montfoort weet academisch ontwikkelingen en discussies over christendom en ecologie toegankelijk te maken voor een breed publiek. Zij verbindt deze ontwikkelingen ook met de Nederlandse theologische en kerkelijke context (zowel protestants als katholiek). Bovendien laat zij prachtig zien hoe de Bijbel vanuit ecologisch perspectief kan worden gelezen. Groene theologie is een uitstekend boek over een enorm belangrijk onderwerp.'
Dr. Hilda P. Koster doceert Theologie en Ethiek aan het Concordia College in Moorhead, Minnesota
'Eindelijk een boek over ecologische theologie van een Nederlandse theoloog! Dit is hard nodig want dit onderwerp wordt nog in te weinig kerken besproken. Het evangelie gaat verder dan het heil van mensen. Dit boek helpt je om een meer holistische kijk op verlossing te krijgen en daar praktisch mee aan de slag gaan.'
Jan Wolsheimer - directeur MissieNederland
'Dit is het boek waarop iedereen in en rond de kerken die 'groen' denkt, heeft gewacht. ... Een standaardwerk. De verschijning van dit boek is een mijlpaal. Het boek biedt niet alleen een kritische samenvatting van het denken over theologie, geloof en duurzaamheid, maar het is zeker ook een inspiratiebron voor de toekomst. Waarom zoveel lof voor een boek over welbekende thema's? Uiteraard vanwege de inhoud, die iets weg heeft van een standaardwerk. ... Groene theologie is zo krachtig omdat Van Montfoort met een zelfbewustheid theologie wil beoefenen, in de overtuiging dat vanuit geloof en traditie een zinvolle 'kennis' naar voren komt die heilzaam is voor vandaag.'
Friesch Dagblad
Overzicht: Inhoud van het boek:
Hoofdstuk 1 Theologie en ecologie.
De ecologische crisis kan niet bezworen worden binnen een wereldbeeld dat er medeveroorzaker van is, dus niet met meer technologie en overheersing. Christelijke theologie heeft exploitatie van de aarde gelegitimeerd of genegeerd, met name in de moderniteit, maar heeft altijd ook weerstand geboden aan het patroon van overheersing. Theologie kan veel relevanter worden als ze weer gaat over de hele wereld in relatie tot God en niet alleen over de mens en de menselijke samenleving.
Hoofdstuk 2 Het andere wereldbeeld van de Bijbel.
De auteur bespreekt bijbelteksten die in de discussies vaak terugkomen of er een plaats in zouden moeten hebben – geclusterd in scheppingsteksten, teksten over dieren en eschatologische teksten in Oude en Nieuwe Testament. Daarbij laat ze zien dat het wereldbeeld van de Bijbel veel minder antropocentrisch en dualistisch is dan het moderne wereldbeeld. De hele werkelijkheid wordt met God verbonden en waar dat het meest expliciet gebeurt, ontdekte ze, worden vaak inclusieve godsbeelden gebuikt.
Hoofdstuk 3 Nederlandstalige ecotheologie.
De auteur inventariseert termen en thema's in Nederlandstalige ecotheologie en spiritualiteit en bekritiseert de term rentmeesterschap. Vervolgens onderzoekt de auteur de weerstand tegen een positieve waardering van natuur in sommige protestantse kringen en onderzoerkt ze het antropocentrisme dat ook in katholieke en vrijzinnige theologie overheerst. Ze bespreekt onder meer Laudato Si', een synodedocument en enkele recente Nederlandstalige boeken die raken aan ecotheologische thema's (o.a. van Gijsbert van den Brink en Taede Smedes).
Hoofdstuk 4 Inzichten uit ecofeministische theologie wereldwijd.
De benaderingen en inzichten van Ivone Gebara (RK, Latijns-Amerika), Catherine Keller (protestant, VS) en Elisabeth Theokritoff (Grieks-orthodox, Europees) kunnen ecotheologie in Nederland een nieuwe impuls gaan geven. Daartoe maakt de auteur hun gedachtengoed toegankelijk, vergelijkt hun context met de Nederlandse en trekt conclusies die een tegenwicht geven aan de dominante term rentmeesterschap.
Hoofdstuk 5 Conclusies
